Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

to imprecate

  • 1 imprecor (in-pr-)

        imprecor (in-pr-) ātus, ārī,    to call down upon, imprecate: alcui diras, Ta.: Litora litoribus contraria, i. e. pronounce the curse of enmity upon, V.

    Latin-English dictionary > imprecor (in-pr-)

  • 2 clamito

    clāmĭto, āvi, ātum ( part. pres. nom. plur. clamitantis, Varr. ap. Non. p. 356), 1, v. freq. n. and a. [clamo], to cry out violently or aloud, to bawl out, vociferate (class., esp. freq. since the Aug. per.; in Cic. only twice; not in Quint.; usu. of human beings).
    I.
    Neutr. (rare):

    ut illi clamitant,

    Cic. Caecin. 3, 9;

    of a bird: ipsum (passerem) accipiter... vano clamitantem interficit,

    Phaedr. 1, 9, 7.—
    II.
    Act.
    A.
    With the words or thoughts uttered as object.
    1.
    With direct citation:

    Chremes clamitans: Indignum facinus,

    Ter. And. 1, 1, 117:

    atque clamitas, Laterensis: quo usque ista dicis?

    Cic. Planc. 31, 75:

    quidam caricas vendens Cauneas clamitabat,

    id. Div. 2, 40, 84:

    Volero, clamitans provoco,

    Liv. 2, 55, 7:

    ad arma, et: pro vestram fidem, cives, clamitans,

    id. 9, 24, 9; 27, 48, 12; Suet. Aug. 40; Tac. A. 1, 18.—
    2.
    With acc. and inf.:

    clamitabat falsa esse illa, quae, etc.,

    Cic. Tusc. 2, 25, 60:

    saepe clamitans, liberum se... esse,

    Caes. B. G. 5, 7; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 12, 2:

    clamitare coepit... ad Philotam decurrisse,

    Curt. 6, 7, 27; 9, 8, 7; 10, 7, 10:

    clamitans non corporis esse sed loci morbum,

    Sen. Ep. 104, 1; Suet. Calig. 58; Tac. A. 12, 7; 12, 35; id. H. 2, 29; cf. id. ib. 3, 10.— Pass. impers.:

    multisque sciscitantibus cuinam eam ferrent... Thalassio ferri clamitatum,

    Liv. 1, 9, 12.—
    3.
    With subj.:

    Messalina clamitabat... audiret Octaviae matrem,

    Tac. A. 11, 34:

    Mnester clamitans aspiceret verberum notas,

    id. ib. 11, 36; 16, 10.—
    4.
    With acc.:

    quid clamitas?

    Ter. And. 4, 4, 28:

    haec Volscio clamitante,

    Liv. 3, 13, 3:

    quorum clamitant nomina,

    Plin. Ep. 9, 6, 2:

    saeva et detestanda alicui,

    to imprecate, Tac. A. 3, 23.—
    5.
    With ut or ne:

    Acerronia... dum se Agrippinam esse utque subveniretur matri principis clamitat, conficitur,

    Tac. A. 14, 5; cf.:

    neve consulatus sui collegam dederet liberto... clamitabat,

    id. ib. 16, 10.—
    B.
    With personal obj.:

    clamitant me ut revortar,

    call on me, Plaut. Ps. 5, 1, 30 Lorenz (Fleck. inclamitant):

    clamitent Ne sycophantam,

    call, Ter. And. 4, 5, 20:

    clamitans eum modo consulem modo dictatorem,

    Ascon. p. 34, 13 Bait.:

    plausores, Augustianos militesque se triumphi ejus clamitantes,

    Suet. Ner. 25. —
    C.
    Trop., of things, to proclaim, reveal, betray:

    nonne ipsum caput et supercilia illa penitus abrasa olere malitiam et clamitare calliditatem videntur?

    Cic. Rosc. Am. 7, 20.

    Lewis & Short latin dictionary > clamito

  • 3 comprecor

    com-prĕcor ( conp-), ātus, āri, v. dep. (lit. to worship a deity with all the usages belonging thereto; hence, in gen.), to pray to, supplicate, implore (mostly ante-class. and rare; not in Cic.); constr. alicui, aliquem, aliquid, or absol.:

    Jovi molā salsā,

    Plaut. Am. 2, 2, 108:

    deos,

    Ter. Ad. 4, 5, 65 and 70: caelestūm fidem, * Cat. 64, 191.— Absol., to pray, supplicate:

    abi intro et conprecare,

    Plaut. Mil. 2, 4, 41:

    Cythereïa, comprecor, ausis Assit,

    Ov. M. 10, 640; 12, 285; 14, 379.—With dat. of pers., to imprecate, wish for a person:

    tunc mortem comprecantur sibi,

    Sen. Ep. 99, 16:

    iratum principem alicui,

    Plin. Ep. 4, 25, 2; so absol., Plin. Pan. 2 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > comprecor

  • 4 conprecor

    com-prĕcor ( conp-), ātus, āri, v. dep. (lit. to worship a deity with all the usages belonging thereto; hence, in gen.), to pray to, supplicate, implore (mostly ante-class. and rare; not in Cic.); constr. alicui, aliquem, aliquid, or absol.:

    Jovi molā salsā,

    Plaut. Am. 2, 2, 108:

    deos,

    Ter. Ad. 4, 5, 65 and 70: caelestūm fidem, * Cat. 64, 191.— Absol., to pray, supplicate:

    abi intro et conprecare,

    Plaut. Mil. 2, 4, 41:

    Cythereïa, comprecor, ausis Assit,

    Ov. M. 10, 640; 12, 285; 14, 379.—With dat. of pers., to imprecate, wish for a person:

    tunc mortem comprecantur sibi,

    Sen. Ep. 99, 16:

    iratum principem alicui,

    Plin. Ep. 4, 25, 2; so absol., Plin. Pan. 2 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > conprecor

  • 5 deprecatus

    dē-prĕcor, ātus, 1, v. dep. a.
    I.
    To avert, ward off (from one's self or others) by earnest prayer; to deprecate; also to pray, to intercede for the averting of any evil, or to obtain pardon for any transgression (cf. Gell. 6, 16, 3).
    A.
    In gen. (for syn. cf.: averto, averrunco, avoco, revoco —freq. and class.), constr. with the acc. (rei v. personae), the inf., the acc. and inf., ne, quominus, quin, and absol.
    (α).
    With acc. rei:

    ullam ab sese calamitatem,

    Cic. Verr. 2, 1, 60 fin.; cf.:

    ut a me quandam prope justam patriae querimoniam detester ac deprecer,

    id. Cat. 1, 11: quibus servitutem mea miseria deprecor? Enn. ap. Gell. 6, 16, 9; cf.:

    ego meae cum vitae parcam, letum inimico deprecer?

    id. ib. §

    10: qui nullum genus supplicii deprecatus est neque recusavit,

    Cic. Tusc. 2, 22, 52:

    mortem,

    Caes. B. G. 7, 40, 6; cf.:

    non jam mortem neque aerumnas, tantummodo inimici imperium et cruciatus corporis deprecor,

    Sall. J. 24, 10:

    periculum,

    Caes. B. C. 1, 5; Asin. Pollio ap. Cic. Fam. 10, 31, 3 (with refugere), Liv. 3, 58:

    poenam,

    id. 40, 15:

    ignominiam,

    id. 27, 20 fin.:

    iram senatus,

    id. 39, 35:

    praecipiendi munus,

    Quint. 2, 12, 12 et saep.—Of abstract subjects:

    Claudii invidiam Gracchi caritas deprecabatur,

    averted, Cic. Rep. 6, 2 (ap. Gell. 6, 16, 11; and Non. 290, 17).—
    (β).
    With acc. pers., usually in the sense of praying:

    quem deprecarentur, cum omnes essent sordidati?

    Cic. Sest. 12: in hoc te deprecor, ne, etc., Cael. ap. Cic. Fam. 8, 1:

    Patres, ne festinarent decernere, etc.,

    Liv. 34, 59:

    senatum litteris deprecatus est, ne, etc.,

    Suet. Caes. 29:

    dispensatorem deprecati sumus, ut, etc.,

    Petr. 30, 9:

    deos mala (opp. bona rogare),

    Sen. Q. N. 2, 33; cf.:

    hoc superos, hoc te quoque deprecor,

    Val. Fl. 8, 53:

    numina versu,

    Petr. 133, 2: Dominum, Vulg. [p. 552] Esth. 14, 3 et saep.—Less freq. in the sense of averting:

    lecto te solum, lecto te deprecor uno,

    Prop. 2, 34, 17 (3, 32, 7 M.).—
    (γ).
    With inf.:

    umbram accipere,

    Stat. Th. 8, 116; Luc. 9, 213.—
    * (δ).
    With acc. and inf., to plead in excuse:

    postquam errasse regem et Jugurthae scelere lapsum deprecati sunt,

    Sall. J. 104, 4.—
    (ε).
    With ne:

    primum deprecor, ne me, etc.,

    Cic. Fin. 2, 1:

    unum petere ac deprecari... ne se armis despoliaret,

    Caes. B. G. 2, 31, 4:

    spem ne nostram fieri patiare caducam, deprecor,

    Ov. H. 15 (16), 170; cf. no., b; so,

    opp. to postulo ut,

    Liv. 40, 15, 8.—And with the dat. of the person for whom one entreats: deprecari alicui ne vapulet, Plaut. As. grex 5.—
    (ζ).
    With quominus:

    neque illum se deprecari, quominus pergat,

    Liv. 3, 9, 10 (but non precarere is the true reading in Cic. Fin. 2, 24, 79 fin.).—So very rarely
    (η).
    with quin:

    quin gravedinem ipsi ferat frigus,

    Cat. 44, 18.—
    (θ).
    With ut (rarely):

    deprecatus esse dicitur, ut se tertium in amicitiam reciperent,

    Lact. 5, 17, 23; cf.

    supra,

    Petr. 30, 9.—
    (ι).
    Absol.:

    pro amico, pro republica deprecari,

    Cic. Sest. 12 fin.; cf. Suet. Claud. 21; id. Vit. 14:

    arma deponat, roget, deprecetur,

    Cic. Phil. 5, 1, 3; id. Or. 40, 138; Caes. B. G. 4, 7, 3; Quint. 5, 13, 2; *Verg. A. 12, 931 al.—
    B.
    In relig. lang., to imprecate: diras devotiones in eum deprecata, Ap. M. 9, p. 227.—
    2.
    Transf.:

    quasi non totidem mox deprecor illi Assidue,

    execrate, Cat. 92, 3 (dictum est quasi detestor vel exsecror vel depello vel abominor, Gell. 6, 16, 5).—
    II.
    To pray for, intercede in behalf of (that which is in danger):

    vitam alicujus ab aliquo,

    Cic. Sull. 26; cf. vitam sibi, Auct. B. Afr. 89, 3;

    paucos dies exsolvendo donativo deprecatum,

    Tac. H. 1, 41:

    quos senatus non ad pacem deprecandam, sed ad denuntiandum bellum miserat,

    Cic. Fam. 12, 24. Also with personal objects:

    a vobis deprecor custodem salutis meae,

    Cic. Planc. 42, 102:

    nullae sunt imagines, quae me a vobis deprecentur,

    id. Agr. 2, 36 fin.:

    te assiduae lacrimae C. Marcelli deprecantur,

    id. Fam. 4, 7 fin. —Sometimes, by zeugma, deprecor is used in both senses, I. and II., with different objects: non mortem sed dilationem mortis deprecantur, Justin. 11, 9, 14; Gronov. ad loc.
    dēprĕcātus, in pass. signif.:

    deprecatum bellum,

    Just. 8, 5, 4: deprecato summo numine, Ap. M. 11, p. 270.

    Lewis & Short latin dictionary > deprecatus

  • 6 deprecor

    dē-prĕcor, ātus, 1, v. dep. a.
    I.
    To avert, ward off (from one's self or others) by earnest prayer; to deprecate; also to pray, to intercede for the averting of any evil, or to obtain pardon for any transgression (cf. Gell. 6, 16, 3).
    A.
    In gen. (for syn. cf.: averto, averrunco, avoco, revoco —freq. and class.), constr. with the acc. (rei v. personae), the inf., the acc. and inf., ne, quominus, quin, and absol.
    (α).
    With acc. rei:

    ullam ab sese calamitatem,

    Cic. Verr. 2, 1, 60 fin.; cf.:

    ut a me quandam prope justam patriae querimoniam detester ac deprecer,

    id. Cat. 1, 11: quibus servitutem mea miseria deprecor? Enn. ap. Gell. 6, 16, 9; cf.:

    ego meae cum vitae parcam, letum inimico deprecer?

    id. ib. §

    10: qui nullum genus supplicii deprecatus est neque recusavit,

    Cic. Tusc. 2, 22, 52:

    mortem,

    Caes. B. G. 7, 40, 6; cf.:

    non jam mortem neque aerumnas, tantummodo inimici imperium et cruciatus corporis deprecor,

    Sall. J. 24, 10:

    periculum,

    Caes. B. C. 1, 5; Asin. Pollio ap. Cic. Fam. 10, 31, 3 (with refugere), Liv. 3, 58:

    poenam,

    id. 40, 15:

    ignominiam,

    id. 27, 20 fin.:

    iram senatus,

    id. 39, 35:

    praecipiendi munus,

    Quint. 2, 12, 12 et saep.—Of abstract subjects:

    Claudii invidiam Gracchi caritas deprecabatur,

    averted, Cic. Rep. 6, 2 (ap. Gell. 6, 16, 11; and Non. 290, 17).—
    (β).
    With acc. pers., usually in the sense of praying:

    quem deprecarentur, cum omnes essent sordidati?

    Cic. Sest. 12: in hoc te deprecor, ne, etc., Cael. ap. Cic. Fam. 8, 1:

    Patres, ne festinarent decernere, etc.,

    Liv. 34, 59:

    senatum litteris deprecatus est, ne, etc.,

    Suet. Caes. 29:

    dispensatorem deprecati sumus, ut, etc.,

    Petr. 30, 9:

    deos mala (opp. bona rogare),

    Sen. Q. N. 2, 33; cf.:

    hoc superos, hoc te quoque deprecor,

    Val. Fl. 8, 53:

    numina versu,

    Petr. 133, 2: Dominum, Vulg. [p. 552] Esth. 14, 3 et saep.—Less freq. in the sense of averting:

    lecto te solum, lecto te deprecor uno,

    Prop. 2, 34, 17 (3, 32, 7 M.).—
    (γ).
    With inf.:

    umbram accipere,

    Stat. Th. 8, 116; Luc. 9, 213.—
    * (δ).
    With acc. and inf., to plead in excuse:

    postquam errasse regem et Jugurthae scelere lapsum deprecati sunt,

    Sall. J. 104, 4.—
    (ε).
    With ne:

    primum deprecor, ne me, etc.,

    Cic. Fin. 2, 1:

    unum petere ac deprecari... ne se armis despoliaret,

    Caes. B. G. 2, 31, 4:

    spem ne nostram fieri patiare caducam, deprecor,

    Ov. H. 15 (16), 170; cf. no., b; so,

    opp. to postulo ut,

    Liv. 40, 15, 8.—And with the dat. of the person for whom one entreats: deprecari alicui ne vapulet, Plaut. As. grex 5.—
    (ζ).
    With quominus:

    neque illum se deprecari, quominus pergat,

    Liv. 3, 9, 10 (but non precarere is the true reading in Cic. Fin. 2, 24, 79 fin.).—So very rarely
    (η).
    with quin:

    quin gravedinem ipsi ferat frigus,

    Cat. 44, 18.—
    (θ).
    With ut (rarely):

    deprecatus esse dicitur, ut se tertium in amicitiam reciperent,

    Lact. 5, 17, 23; cf.

    supra,

    Petr. 30, 9.—
    (ι).
    Absol.:

    pro amico, pro republica deprecari,

    Cic. Sest. 12 fin.; cf. Suet. Claud. 21; id. Vit. 14:

    arma deponat, roget, deprecetur,

    Cic. Phil. 5, 1, 3; id. Or. 40, 138; Caes. B. G. 4, 7, 3; Quint. 5, 13, 2; *Verg. A. 12, 931 al.—
    B.
    In relig. lang., to imprecate: diras devotiones in eum deprecata, Ap. M. 9, p. 227.—
    2.
    Transf.:

    quasi non totidem mox deprecor illi Assidue,

    execrate, Cat. 92, 3 (dictum est quasi detestor vel exsecror vel depello vel abominor, Gell. 6, 16, 5).—
    II.
    To pray for, intercede in behalf of (that which is in danger):

    vitam alicujus ab aliquo,

    Cic. Sull. 26; cf. vitam sibi, Auct. B. Afr. 89, 3;

    paucos dies exsolvendo donativo deprecatum,

    Tac. H. 1, 41:

    quos senatus non ad pacem deprecandam, sed ad denuntiandum bellum miserat,

    Cic. Fam. 12, 24. Also with personal objects:

    a vobis deprecor custodem salutis meae,

    Cic. Planc. 42, 102:

    nullae sunt imagines, quae me a vobis deprecentur,

    id. Agr. 2, 36 fin.:

    te assiduae lacrimae C. Marcelli deprecantur,

    id. Fam. 4, 7 fin. —Sometimes, by zeugma, deprecor is used in both senses, I. and II., with different objects: non mortem sed dilationem mortis deprecantur, Justin. 11, 9, 14; Gronov. ad loc.
    dēprĕcātus, in pass. signif.:

    deprecatum bellum,

    Just. 8, 5, 4: deprecato summo numine, Ap. M. 11, p. 270.

    Lewis & Short latin dictionary > deprecor

  • 7 imprecor

    imprĕcor ( inpr-), ātus, 1, v. dep. a. [in-precor].
    I.
    To invoke on a person, to call down upon, to imprecate (perh. not anteAug.).
    (α).
    Of good wishes (rare): solito sermone salutem ei fuerat imprecatus, had wished health to her (on sneezing), App. M. 9, p. 228:

    cui multos imprecamur annos,

    Hier. Ep. 97 fin.:

    alicui bene,

    Petr. 78.—
    (β).
    Of evil: litora litoribus contraria, fluctibus [p. 908] undas lmprecor, Verg. A. 4, 629:

    diras Pompeio,

    Plin. 8, 7, 7, § 21:

    hoc tibi pro meritis et talibus imprecor ausis, ut, etc.,

    Mart. 7, 24, 7; Sen. Contr. 1, 3, 1; 3, 16, 5; Suet. Aug. 65; id. Cal. 23; Tac. A. 6, 24; id. H. 1, 84; Sen. Ep. 110, 2; id. Ben. 6, 27, 1 al.—
    II.
    To pray to, call upon, invoke (post-class.):

    incrementa solis augusti,

    App. M. 2, p. 127:

    Deus pater est imprecandus, ut, etc.,

    Hier. adv. Helv. 2.

    Lewis & Short latin dictionary > imprecor

  • 8 inprecor

    imprĕcor ( inpr-), ātus, 1, v. dep. a. [in-precor].
    I.
    To invoke on a person, to call down upon, to imprecate (perh. not anteAug.).
    (α).
    Of good wishes (rare): solito sermone salutem ei fuerat imprecatus, had wished health to her (on sneezing), App. M. 9, p. 228:

    cui multos imprecamur annos,

    Hier. Ep. 97 fin.:

    alicui bene,

    Petr. 78.—
    (β).
    Of evil: litora litoribus contraria, fluctibus [p. 908] undas lmprecor, Verg. A. 4, 629:

    diras Pompeio,

    Plin. 8, 7, 7, § 21:

    hoc tibi pro meritis et talibus imprecor ausis, ut, etc.,

    Mart. 7, 24, 7; Sen. Contr. 1, 3, 1; 3, 16, 5; Suet. Aug. 65; id. Cal. 23; Tac. A. 6, 24; id. H. 1, 84; Sen. Ep. 110, 2; id. Ben. 6, 27, 1 al.—
    II.
    To pray to, call upon, invoke (post-class.):

    incrementa solis augusti,

    App. M. 2, p. 127:

    Deus pater est imprecandus, ut, etc.,

    Hier. adv. Helv. 2.

    Lewis & Short latin dictionary > inprecor

См. также в других словарях:

  • Imprecate — Im pre*cate, v. t. [imp. & p. p. {Imprecated}; p. pr. & vb. n. {Imprecating}.] [L. imprecatus, p. p. of imprecari to imprecate; pref. im in, on + precari to pray. See {Pray}.] 1. To call down by prayer, as something hurtful or calamitous. [1913… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • imprecate — [im′pri kāt΄] vt. imprecated, imprecating [< L imprecatus, pp. of imprecari, to invoke, pray to < in , in, on + precari, to PRAY] 1. to pray for or invoke (evil, a curse, etc.) [to imprecate disaster upon one s foe] 2. Rare to invoke evil… …   English World dictionary

  • imprecate — 1610s, probably a back formation from IMPRECATION (Cf. imprecation). Related: Imprecated; imprecating; imprecatory (1580s) …   Etymology dictionary

  • imprecate — verb ( cated; cating) Etymology: Latin imprecatus, past participle of imprecari, from in + precari to pray more at pray Date: 1613 transitive verb to invoke evil on ; curse intransitive verb to utter curses …   New Collegiate Dictionary

  • imprecate — imprecator, n. imprecatory, adj. /im pri kayt /, v.t., imprecated, imprecating. to invoke or call down (evil or curses), as upon a person. [1605 15; < L imprecatus ptp. of imprecari to invoke, pray to or for, equiv. to im IM 1 + prec PRAY + atus… …   Universalium

  • imprecate — verb a) To call down by prayer, as something hurtful or calamitous. b) To invoke evil upon; to curse; to swear at. See Also: imprecation …   Wiktionary

  • imprecate — (Roget s Thesaurus II) verb To invoke evil or injury upon: anathematize, curse, damn. Informal: cuss. Archaic: execrate, maledict. See WORDS …   English dictionary for students

  • imprecate — im·pre·cate || ɪmprɪkeɪt v. curse, place a curse upon …   English contemporary dictionary

  • imprecate — v. a. 1. Invoke (a curse or some evil), call down. 2. Curse, maledict, execrate, anathematize …   New dictionary of synonyms

  • imprecate — v execrate, anathematize, send to perdition, curse, Sl. put the whammy on, Inf. jinx; damn, denounce, denunciate, condemn; blaspheme, slander …   A Note on the Style of the synonym finder

  • imprecate — im·pre·cate …   English syllables

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»